Prawo do świadczeń zdrowotnych

​

Art. 6. 

1. Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy  medycznej. 

2. Pacjent ma prawo, w sytuacji ograniczonych możliwości udzielenia odpowiednich świadczeń  zdrowotnych, do przejrzystej, obiektywnej, opartej na kryteriach medycznych, procedury ustalającej  kolejność dostępu do tych świadczeń. 

3. Pacjent ma prawo żądać, aby udzielający mu świadczeń zdrowotnych: 

1) lekarz zasięgnął opinii innego lekarza lub zwołał konsylium lekarskie; 

2) pielęgniarka (położna) zasięgnęła opinii innej pielęgniarki (położnej). 

4. Lekarz może odmówić zwołania konsylium lekarskiego lub zasięgnięcia opinii innego lekarza, jeżeli  uzna, że żądanie, o którym mowa w ust. 3, jest bezzasadne. 

5. Żądanie, o którym mowa w ust. 3, oraz odmowę, o której mowa w ust. 4, odnotowuje się w  dokumentacji medycznej. 

6. Przepisy ust. 4 i 5 stosuje się do pielęgniarki (położnej) w zakresie zasięgania opinii innej pielęgniarki  (położnej). 

​

Art. 7. 

1. Pacjent ma prawo do natychmiastowego udzielenia świadczeń zdrowotnych ze względu na zagrożenie  zdrowia lub życia. 

2. W przypadku porodu pacjentka ma prawo do uzyskania świadczeń zdrowotnych związanych z porodem.

 

Art. 8. 

Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych udzielanych z należytą starannością przez podmioty  udzielające świadczeń zdrowotnych w warunkach odpowiadających określonym w odrębnych przepisach  wymaganiom fachowym i sanitarnym. Przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych osoby wykonujące zawód  medyczny kierują się zasadami etyki zawodowej określonymi przez właściwe samorządy zawodów  medycznych. 

​

Prawo do informacji 

​

Art. 9. 

1. Pacjent ma prawo do informacji o swoim stanie zdrowia. 

2. Pacjent, w tym małoletni, który ukończył 16 lat, lub jego przedstawiciel ustawowy mają prawo do  uzyskania od osoby wykonującej zawód medyczny przystępnej informacji o stanie zdrowia pacjenta,  rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, dających się  przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu, w  

zakresie udzielanych przez tę osobę świadczeń zdrowotnych oraz zgodnie z posiadanymi przez nią  uprawnieniami. 

3. Pacjent lub jego ustawowy przedstawiciel mają prawo do wyrażenia zgody na udzielenie informacji  wymienionych w ust. 2 innym osobom. 

4. Pacjent ma prawo żądać, aby osoba wykonująca zawód medyczny nie udzielała mu informacji, o której  mowa w ust. 2. 

5. Po uzyskaniu informacji, o której mowa w ust. 2, pacjent ma prawo przedstawić osobie wykonującej  zawód medyczny swoje zdanie w tym zakresie. 

6. W przypadku określonym w art. 31 ust. 4 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza  dentysty (Dz. U. z 2015 r. poz. 464, z późn. zm.), pacjent ma prawo żądać, aby lekarz udzielił mu  informacji, o której mowa w ust. 2, w pełnym zakresie. 

7. Pacjent małoletni, który nie ukończył 16 lat, ma prawo do uzyskania od osoby wykonującej zawód  medyczny informacji, o której mowa w ust. 2, w zakresie i formie potrzebnej do prawidłowego przebiegu  procesu diagnostycznego lub terapeutycznego. 

8. Pacjent, w tym małoletni, który ukończył 16 lat, lub jego ustawowy przedstawiciel mają prawo do  uzyskania od pielęgniarki, położnej przystępnej informacji o jego pielęgnacji i zabiegach pielęgniarskich.

 

Art. 10. 

W przypadku, o którym mowa w art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza  dentysty, pacjent, jego przedstawiciel ustawowy lub opiekun faktyczny mają prawo do dostatecznie 

wczesnej informacji o zamiarze odstąpienia przez lekarza od leczenia pacjenta i wskazania przez tego  lekarza możliwości uzyskania świadczenia zdrowotnego u innego lekarza lub podmiotu udzielającego  świadczeń zdrowotnych. 

 

Art. 11. 

1. Pacjent ma prawo do informacji o prawach pacjenta określonych w niniejszej ustawie oraz w przepisach  odrębnych, uwzględniającej ograniczenia tych praw określone w tych przepisach. Podmiot udzielający  świadczeń zdrowotnych udostępnia tę informację w formie pisemnej, poprzez umieszczenie jej w swoim  lokalu, w miejscu ogólnodostępnym. 

2. Przepisu ust. 1 zdanie drugie nie stosuje się do wykonywanych wyłącznie w miejscu wezwania  indywidualnych praktyk lekarskich, indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich, indywidualnych  praktyk pielęgniarek, położnych i indywidualnych specjalistycznych praktyk pielęgniarek, położnych. 3. W przypadku pacjenta niemogącego się poruszać informację, o której mowa w ust. 1, udostępnia się w  sposób umożliwiający zapoznanie się z nią w pomieszczeniu, w którym pacjent przebywa. Art. 12. 

Pacjent ma prawo do informacji o rodzaju i zakresie świadczeń zdrowotnych udzielanych przez podmiot  udzielający świadczeń zdrowotnych, w tym o profilaktycznych programach zdrowotnych finansowanych ze  środków publicznych, realizowanych przez ten podmiot. Przepisy art. 11 ust. 1 zdanie drugie i ust. 3 stosuje  się odpowiednio. 

​

Prawo do zgłaszania działań niepożądanych produktów leczniczych 

 

Art. 12a. 

Pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy, lub opiekun faktyczny ma prawo zgłaszania osobom  wykonującym zawód medyczny, Prezesowi Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów  Medycznych i Produktów Biobójczych lub podmiotowi odpowiedzialnemu za wprowadzenie produktu  leczniczego do obrotu działania niepożądanego produktu leczniczego zgodnie z ustawą z dnia 6 września  2001r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271, z późn. zm.) 

 

Prawo do tajemnicy informacji 

​

Art. 13. 

Pacjent ma prawo do zachowania w tajemnicy przez osoby wykonujące zawód medyczny, w tym  udzielające mu świadczeń zdrowotnych, informacji z nim związanych, a uzyskanych w związku z  wykonywaniem zawodu medycznego. 

​

Art. 14. 

1. W celu realizacji prawa, o którym mowa w art. 13, osoby wykonujące zawód medyczny są obowiązane  zachować w tajemnicy informacje związane z pacjentem, w szczególności ze stanem zdrowia pacjenta. 2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, w przypadku gdy: 

1) tak stanowią przepisy odrębnych ustaw; 

2) zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych  osób; 

3) pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy wyraża zgodę na ujawnienie tajemnicy; 4) zachodzi potrzeba przekazania niezbędnych informacji o pacjencie związanych z udzielaniem świadczeń  zdrowotnych innym osobom wykonującym zawód medyczny, uczestniczącym w udzielaniu tych  świadczeń. 

2a. Przepisu ust. 1 nie stosuje się także do postępowania przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o  zdarzeniach medycznych, o której mowa w art. 67e ust. 1. 

3. Osoby wykonujące zawód medyczny, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w ust. 2 pkt 1-3 i ust.  2a, są związane tajemnicą również po śmierci pacjenta, chyba że zgodę na ujawnienie tajemnicy wyrazi  osoba bliska. 

4. Zwolnienia z tajemnicy, o którym mowa w ust. 3, nie stosuje się, jeśli ujawnieniu tajemnicy sprzeciwi  się inna osoba bliska. 

​

Prawo do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych 

​

Art. 15. 

Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych albo  odmowy takiej zgody, jeżeli przepisy odrębnych ustaw nie stanowią inaczej. 

​

Art. 16.

Pacjent ma prawo do wyrażenia zgody na udzielenie określonych świadczeń zdrowotnych lub odmowy  takiej zgody, po uzyskaniu informacji w zakresie określonym w art. 9. 

​

Art. 17. 

1. Pacjent, w tym małoletni, który ukończył 16 lat, ma prawo do wyrażenia zgody na przeprowadzenie  badania lub udzielenie innych świadczeń zdrowotnych. 

2. Przedstawiciel ustawowy pacjenta małoletniego, całkowicie ubezwłasnowolnionego lub niezdolnego do  świadomego wyrażenia zgody, ma prawo do wyrażenia zgody, o której mowa w ust. 1. W przypadku braku  przedstawiciela ustawowego prawo to, w odniesieniu do badania, może wykonać opiekun faktyczny. 3. Pacjent małoletni, który ukończył 16 lat, osoba ubezwłasnowolniona albo pacjent chory psychicznie lub  upośledzony umysłowo, lecz dysponujący dostatecznym rozeznaniem, ma prawo do wyrażenia sprzeciwu  co do udzielenia świadczenia zdrowotnego, pomimo zgody przedstawiciela ustawowego lub opiekuna  faktycznego. W takim przypadku wymagane jest zezwolenie sądu opiekuńczego. 

4. Zgoda oraz sprzeciw, o których mowa w ust. 1-3, mogą być wyrażone ustnie albo przez takie  zachowanie się osób wymienionych w tych przepisach, które w sposób niebudzący wątpliwości wskazuje  na wolę poddania się czynnościom proponowanym przez osobę wykonującą zawód medyczny albo brak  takiej woli. 

​

Art. 18. 

1. W przypadku zabiegu operacyjnego albo zastosowania metody leczenia lub diagnostyki stwarzających  podwyższone ryzyko dla pacjenta, zgodę, o której mowa w art. 17 ust. 1, wyraża się w formie pisemnej. Do  wyrażania zgody oraz sprzeciwu stosuje się art. 17 ust. 2 i 3. 

2. Przed wyrażeniem zgody w sposób określony w ust. 1 pacjent ma prawo do uzyskania informacji, o  której mowa w art. 9 ust. 2. 

3. Przepisy art. 17 ust. 2-4 stosuje się odpowiednio. 

​

Art. 19. 

Zasady przeprowadzenia badania lub udzielenia innych świadczeń zdrowotnych przez lekarza pomimo  braku zgody albo wobec zgłoszenia sprzeciwu, o których mowa w art. 17 i 18, określają przepisy art. 33 i  art. 34 ust. 6 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty. 

​

Prawo do poszanowania intymności i godności 

​

Art. 20. 

1. Pacjent ma prawo do poszanowania intymności i godności, w szczególności w czasie udzielania mu  świadczeń zdrowotnych. 

2. Prawo do poszanowania godności obejmuje także prawo do umierania w spokoju i godności.

 

Art. 20a. 

1. Pacjent ma prawo do leczenia bólu. 

2. Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych jest obowiązany podejmować działania polegające na  określeniu stopnia natężenia bólu, leczeniu bólu oraz monitorowaniu skuteczności tego leczenia.

​

Art. 21. 

1. Na życzenie pacjenta przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych może być obecna osoba bliska. 2. Osoba wykonująca zawód medyczny udzielająca świadczeń zdrowotnych pacjentowi może odmówić  obecności osoby bliskiej przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w przypadku istnienia  prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia epidemicznego lub ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne  pacjenta. Odmowę odnotowuje się w dokumentacji medycznej. 

​

Art. 22. 

1. W celu realizacji prawa, o którym mowa w art. 20 ust. 1, osoba wykonująca zawód medyczny ma  obowiązek postępować w sposób zapewniający poszanowanie intymności i godności pacjenta. 2. Osoby wykonujące zawód medyczny, inne niż udzielające świadczeń zdrowotnych, uczestniczą przy  udzielaniu tych świadczeń tylko wtedy, gdy jest to niezbędne ze względu na rodzaj świadczenia lub  wykonywanie czynności kontrolnych na podstawie przepisów o działalności leczniczej. Uczestnictwo, a  także obecność innych osób wymaga zgody pacjenta, a w przypadku pacjenta małoletniego, całkowicie  ubezwłasnowolnionego lub niezdolnego do świadomego wyrażenia zgody, jego przedstawiciela  ustawowego, i osoby wykonującej zawód medyczny, udzielającej świadczenia zdrowotnego. 3. Do osób, o których mowa w ust. 2 zdanie drugie, stosuje się odpowiednio art. 13 i 14.

​

Prawo do dokumentacji medycznej 

​

Art. 23. 

1. Pacjent ma prawo do dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej jego stanu zdrowia oraz  udzielonych mu świadczeń zdrowotnych. 

2. Dane zawarte w dokumentacji medycznej podlegają ochronie określonej w niniejszej ustawie oraz w  przepisach odrębnych. 

​

Art. 24. 

1. W celu realizacji prawa, o którym mowa w art. 23 ust. 1, podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych  jest obowiązany prowadzić, przechowywać i udostępniać dokumentację medyczną w sposób określony w  niniejszym rozdziale oraz w ustawie z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia  

(Dz. U. z 2016 r. poz. 1535, 1579 i 2020 oraz z 2017 r. poz. 599), a także zapewnić ochronę danych  zawartych w tej dokumentacji. 

2. Do przetwarzania danych zawartych w dokumentacji medycznej, o której mowa w art. 25 ust. 1, w celu  ochrony zdrowia, udzielania oraz zarządzania udzielaniem świadczeń zdrowotnych, utrzymania systemu  teleinformatycznego, w którym przetwarzana jest dokumentacja medyczna, i zapewnienia bezpieczeństwa  tego systemu, są uprawnione: 

1) osoby wykonujące zawód medyczny; 

2) inne osoby wykonujące czynności pomocnicze przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych, a także  czynności związane z utrzymaniem systemu teleinformatycznego, w którym przetwarzana jest  dokumentacja medyczna, i zapewnieniem bezpieczeństwa tego systemu, na podstawie upoważnienia  administratora danych. 

3. Osoby, o których mowa w ust. 2 pkt 2, są obowiązane do zachowania w tajemnicy informacji  związanych z pacjentem uzyskanych w związku z wykonywaniem zadań. Osoby te są związane tajemnicą  także po śmierci pacjenta. 

4. (uchylony). 

5. Jeżeli podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych zawarł umowę o powierzeniu przetwarzania danych  osobowych, o której mowa w art. 28 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)  2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem  danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE  (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.), zwanego  dalej" rozporządzeniem 2016/679", realizacja tej umowy nie może powodować zakłócenia udzielania  świadczeń zdrowotnych, w szczególności w zakresie zapewnienia, bez zbędnej zwłoki, dostępu do danych  zawartych w dokumentacji medycznej. 

6. Podmiot, któremu powierzono przetwarzanie danych osobowych w związku z realizacją umowy o  powierzeniu przetwarzania danych osobowych, o której mowa w art. 28 ust. 3 rozporządzenia 2016/679,  jest obowiązany do zachowania w tajemnicy informacji związanych z pacjentem uzyskanych w związku z  realizacją tej umowy. Podmiot ten jest związany tajemnicą także po śmierci pacjenta. 7. W przypadku zaprzestania przetwarzania danych osobowych zawartych w dokumentacji medycznej  przez podmiot, któremu powierzono takie przetwarzanie, w szczególności w związku z jego likwidacją, jest  on zobowiązany do przekazania danych osobowych zawartych w dokumentacji medycznej podmiotowi, o  którym mowa w ust. 1, który powierzył przetwarzanie danych osobowych. 

​

Art. 25. 

1. Dokumentacja medyczna zawiera co najmniej: 

1) oznaczenie pacjenta, pozwalające na ustalenie jego tożsamości: 

a) nazwisko i imię (imiona), 

b) datę urodzenia, 

c) oznaczenie płci, 

d) adres miejsca zamieszkania, 

e) numer PESEL, jeżeli został nadany, w przypadku noworodka - numer PESEL matki, a w przypadku  osób, które nie mają nadanego numeru PESEL - rodzaj i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość, f) w przypadku gdy pacjentem jest osoba małoletnia, całkowicie ubezwłasnowolniona lub niezdolna do  

świadomego wyrażenia zgody - nazwisko i imię (imiona) przedstawiciela ustawowego oraz adres jego  miejsca zamieszkania; 

2) oznaczenie podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych ze wskazaniem komórki organizacyjnej, w  której udzielono świadczeń zdrowotnych; 

3) opis stanu zdrowia pacjenta lub udzielonych mu świadczeń zdrowotnych;

4) datę sporządzenia. 

2. W dokumentacji medycznej zamieszcza się informację o wydaniu opinii albo orzeczenia, o których  mowa w art. 31 ust. 1. 

2a. Dokumentacja medyczna może zawierać informację o kwocie środków publicznych należnych  podmiotowi udzielającemu świadczeń opieki zdrowotnej za udzielenie tych świadczeń pacjentowi, którego  dokumentacja dotyczy. 

3. Przepisów o dokumentacji medycznej nie stosuje się do danych dotyczących treści zgłoszeń  alarmowych, w tym nagrań rozmów telefonicznych, o których mowa w art. 24b ust.1 i 2 ustawy z dnia 8  września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z2016 r. poz. 1868 i 2020 oraz z 2017  r. poz. 60). 

​

Art. 26. 

1. Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych udostępnia dokumentację medyczną pacjentowi lub jego  przedstawicielowi ustawowemu, bądź osobie upoważnionej przez pacjenta. 

2. Po śmierci pacjenta dokumentacja medyczna jest udostępniana osobie upoważnionej przez pacjenta za  życia lub osobie, która w chwili zgonu pacjenta była jego przedstawicielem ustawowym. Dokumentacja  medyczna jest udostępniana także osobie bliskiej, chyba że udostępnieniu sprzeciwi się inna osoba bliska  lub sprzeciwił się temu pacjent za życia, z zastrzeżeniem ust. 2a i 2b. 

2a. W przypadku sporu między osobami bliskimi o udostępnienie dokumentacji medycznej, zgodę na  udostępnienie wyraża sąd, o którym mowa w art. 628 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks  postępowania cywilnego, w postępowaniu nieprocesowym na wniosek osoby bliskiej lub osoby  wykonującej zawód medyczny. Osoba wykonująca zawód medyczny może wystąpić z wnioskiem do sądu  także w przypadku uzasadnionych wątpliwości, czy osoba występująca o udostępnienie dokumentacji lub  sprzeciwiająca się jej udostępnieniu jest osobą bliską. 

2b. W przypadku gdy pacjent za życia sprzeciwił się udostępnieniu dokumentacji medycznej, o którym  mowa w ust. 2, sąd, o którym mowa w art. 628 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania  cywilnego, w postępowaniu nieprocesowym na wniosek osoby bliskiej, może wyrazić zgodę na  udostępnienie dokumentacji medycznej i określić zakres jej udostępnienia, jeżeli jest to niezbędne: 1) w celu dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia, z tytułu śmierci pacjenta; 2) dla ochrony życia lub zdrowia osoby bliskiej. 

2c. W przypadku wystąpienia do sądu z wnioskiem, o którym mowa w ust. 2a albo 2b, sąd bada: 1) interes uczestników postępowania; 

2) rzeczywistą więź osoby bliskiej ze zmarłym pacjentem; 

3) wolę zmarłego pacjenta; 

4) okoliczności wyrażenia sprzeciwu. 

3. Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych udostępnia dokumentację medyczną również: 1) podmiotom udzielającym świadczeń zdrowotnych, jeżeli dokumentacja ta jest niezbędna do zapewnienia  ciągłości świadczeń zdrowotnych; 

2) organom władzy publicznej, w tym Rzecznikowi Praw Pacjenta, Narodowemu Funduszowi Zdrowia,  organom samorządu zawodów medycznych oraz konsultantom w ochronie zdrowia, a także Rzecznikowi  Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego, w zakresie niezbędnym do wykonywania przez te podmioty ich  zadań, w szczególności nadzoru i kontroli; 

2a) podmiotom, o których mowa w art. 119 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności  leczniczej, w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia kontroli na zlecenie ministra właściwego do spraw  zdrowia; 

2b) upoważnionym przez podmiot, o którym mowa w art. 121 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o  działalności leczniczej, osobom wykonującym zawód medyczny, w zakresie niezbędnym do sprawowania  nadzoru nad podmiotem leczniczym niebędącym przedsiębiorcą; 

2c) Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, w zakresie niezbędnym do wykonywania przez  nią zadań określonych w art. 31n ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. oświadczeniach opieki zdrowotnej  finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1510 i 1515); 

2d) Agencji Badań Medycznych w zakresie określonym ustawą z dnia 21 lutego 2019 r. o Agencji Badań  Medycznych (Dz. U. poz. 447); 

3) ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, sądom, w tym sądom dyscyplinarnym, prokuraturom,  lekarzom sądowym i rzecznikom odpowiedzialności zawodowej, w związku z prowadzonym  postępowaniem; 

4) uprawnionym na mocy odrębnych ustaw organom i instytucjom, jeżeli badanie zostało przeprowadzone  na ich wniosek;

5) organom rentowym oraz zespołom do spraw orzekania o niepełnosprawności, w związku z  prowadzonym przez nie postępowaniem; 

6) podmiotom prowadzącym rejestry usług medycznych, w zakresie niezbędnym doprowadzenia rejestrów; 7) zakładom ubezpieczeń, za zgodą pacjenta; 

7a) komisjom lekarskim podległym ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, wojskowym  komisjom lekarskim oraz komisjom lekarskim Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub Agencji  Wywiadu, podległym Szefom właściwych Agencji; 

8) osobom wykonującym zawód medyczny, w związku z prowadzeniem procedury oceniającej podmiot  udzielający świadczeń zdrowotnych na podstawie przepisów o akredytacji w ochronie zdrowia albo  procedury uzyskiwania innych certyfikatów jakości, w zakresie niezbędnym do ich przeprowadzenia; 9) wojewódzkiej komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych, o której mowa w art. 67e ust. 1, w  zakresie prowadzonego postępowania; 

10) spadkobiercom w zakresie prowadzonego postępowania przed wojewódzką komisją do spraw  orzekania o zdarzeniach medycznych, o której mowa w art. 67e ust. 1; 

11) osobom wykonującym czynności kontrolne na podstawie art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011  r. o systemie informacji w ochronie zdrowia, w zakresie niezbędnym do ich przeprowadzenia; 12) członkom zespołów kontroli zakażeń szpitalnych, o których mowa w art. 14 ustawy z dnia 5 grudnia  2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2016 r. poz. 1866,  2003 i 2173), w zakresie niezbędnym do wykonywania ich zadań. 

3a. Dokumentacja medyczna podmiotów leczniczych, o których mowa w art. 89 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 15  kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, instytutów badawczych, o których mowa w art. 3 ustawy z dnia  30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2016 r. poz. 371, 1079, 1311 i 2260 oraz z 2017 r.  poz. 202), i innych podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych uczestniczących w przygotowaniu  osób do wykonywania zawodu medycznego i kształceniu osób wykonujących zawód medyczny jest  udostępniana tym osobom wyłącznie w zakresie niezbędnym do realizacji celów dydaktycznych. 

3b. Osoby, o których mowa w ust. 3a, są obowiązane do zachowania w tajemnicy informacji zawartych w  dokumentacji medycznej, także po śmierci pacjenta. 

4. Dokumentacja medyczna może być udostępniona także szkole wyższej lub instytutowi badawczemu do  wykorzystania w celach naukowych, bez ujawniania nazwiska i innych danych umożliwiających  identyfikację osoby, której dokumentacja dotyczy. 

5. Elektroniczna dokumentacja medyczna, o której mowa w art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r.  o systemie informacji w ochronie zdrowia, jest udostępniana na zasadach określonych w przepisach tej  ustawy, ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków  publicznych oraz ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne. 

​

Art. 27. 

1. Dokumentacja medyczna jest udostępniana: 

1) do wglądu, w tym także do baz danych w zakresie ochrony zdrowia, w miejscu udzielania świadczeń  zdrowotnych, z wyłączeniem medycznych czynności ratunkowych, albo w siedzibie podmiotu  udzielającego świadczeń zdrowotnych, z zapewnieniem pacjentowi lub innym uprawnionym organom lub  podmiotom możliwości sporządzenia notatek lub zdjęć; 

2) przez sporządzenie jej wyciągu, odpisu, kopii lub wydruku; 

3) przez wydanie oryginału za potwierdzeniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu, na  żądanie organów władzy publicznej albo sądów powszechnych, a także w przypadku gdy zwłoka w  wydaniu dokumentacji mogłaby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia pacjenta; 4) za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej; 

5) na informatycznym nośniku danych. 

2. Zdjęcia rentgenowskie wykonane na kliszy, przechowywane przez podmiot udzielający świadczeń  zdrowotnych, są udostępniane za potwierdzeniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu. 3. Dokumentacja medyczna prowadzona w postaci papierowej może być udostępniona przez sporządzenie  kopii w formie odwzorowania cyfrowego (skanu) i przekazanie w sposób określony w ust. 1 pkt 4 i 5, na  żądanie pacjenta lub innych uprawnionych organów lub podmiotów, jeżeli przewiduje to regulamin  organizacyjny podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych. 

4. Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych prowadzi wykaz zawierający następujące informacje  dotyczące udostępnianej dokumentacji medycznej: 

1) imię (imiona) i nazwisko pacjenta, którego dotyczy dokumentacja medyczna; 

2) sposób udostępnienia dokumentacji medycznej; 

3) zakres udostępnionej dokumentacji medycznej;

4) imię (imiona) i nazwisko osoby innej niż pacjent, której została udostępniona dokumentacja medyczna, a  w przypadkach, o których mowa w art. 26 ust. 3 i 4, także nazwę uprawnionego organu lub podmiotu; 5) imię (imiona) i nazwisko oraz podpis osoby, która udostępniła dokumentację medyczną; 6) datę udostępnienia dokumentacji medycznej. 

​

Art. 28. 

1. Za udostępnienie dokumentacji medycznej w sposób określony w art. 27 ust. 1 pkt 2 i 5oraz w ust. 3  podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych może pobierać opłatę. 

2. Przepis ust. 1 nie narusza uprawnień organów rentowych określonych w art. 77 ust. 5 ustawy z dnia 13  października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963, z późn. zm.) i art. 121  ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.  U. z 2016 r. poz. 887, z późn. zm.). 

2a. Opłaty, o której mowa w ust. 1, nie pobiera się w przypadku udostępnienia dokumentacji medycznej: 1) pacjentowi albo jego przedstawicielowi ustawowemu po raz pierwszy w żądanym zakresie i w sposób, o  którym mowa w art. 27 ust. 1 pkt 2 i 5 oraz ust. 3; 

2) w związku z postępowaniem przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych,  o której mowa w art. 67e ust. 1. 

2b. Opłaty, o której mowa w ust. 1, nie pobiera się w przypadku udostępnienia dokumentacji medycznej  Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji oraz Agencji Badań Medycznych. 3. Opłatę za udostępnienie dokumentacji medycznej w przypadkach, o których mowa w ust.1, ustala  podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych. 

4. Maksymalna wysokość opłaty za: 

1) jedną stronę wyciągu albo odpisu dokumentacji medycznej - nie może przekraczać 0,002, 2) jedną stronę kopii albo wydruku dokumentacji medycznej - nie może przekraczać 0,00007, 3) udostępnienie dokumentacji medycznej na informatycznym nośniku danych - nie może przekraczać  0,0004 

- przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu  Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" na podstawie art. 20  pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,  począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło ogłoszenie. 5. Wysokość opłaty, o której mowa w ust. 4, uwzględnia podatek od towarów i usług, jeżeli na podstawie  odrębnych przepisów usługa jest opodatkowana tym podatkiem. 

​

Art. 29. 

1. Podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych przechowuje dokumentację medyczną przez okres 20 lat,  licząc od końca roku kalendarzowego, w którym dokonano ostatniego wpisu, z wyjątkiem: 1) dokumentacji medycznej w przypadku zgonu pacjenta na skutek uszkodzenia ciała lub zatrucia, która  jest przechowywana przez okres 30 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpił zgon; 1a) dokumentacji medycznej zawierającej dane niezbędne do monitorowania losów krwi i jej składników,  która jest przechowywana przez okres 30 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym dokonano  ostatniego wpisu; 

2) zdjęć rentgenowskich przechowywanych poza dokumentacją medyczną pacjenta, które są  przechowywane przez okres 10 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym wykonano zdjęcie; 3) skierowań na badania lub zleceń lekarza, które są przechowywane przez okres: 

a) 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym udzielono świadczenia zdrowotnego będącego  przedmiotem skierowania lub zlecenia lekarza, 

b) 2 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym wystawiono skierowanie – w przypadku gdy  świadczenie zdrowotne nie zostało udzielone z powodu niezgłoszenia się pacjenta w ustalonym terminie,  chyba że pacjent odebrał skierowanie; 

4) dokumentacji medycznej dotyczącej dzieci do ukończenia 2. roku życia, która jest przechowywana przez  okres 22 lat. 

2. Po upływie okresów wymienionych w ust. 1 podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych niszczy  dokumentację medyczną w sposób uniemożliwiający identyfikację pacjenta, które go dotyczyła.  Dokumentacja medyczna przeznaczona do zniszczenia może być wydana pacjentowi, jego  przedstawicielowi ustawowemu lub osobie upoważnionej przez pacjenta. 

3. Po upływie okresów, o których mowa w ust. 1, do postępowania z dokumentacją medyczną będącą  materiałem archiwalnym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie  archiwalnym i archiwach (Dz. U. z 2016 r. poz. 1506 i 1948 oraz z 2017 r. poz. 1086), stosuje się przepisy  wydane na podstawie art. 5 ust. 2 i 2b tej ustawy.

​

Art. 30. 

1. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej, Naczelnej Rady  Pielęgniarek i Położnych, Krajowej Rady Fizjoterapeutów oraz Krajowej Rady Diagnostów  Laboratoryjnych, określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje i zakres dokumentacji medycznej, sposób jej  przetwarzania oraz wzory określonych rodzajów dokumentacji medycznej, w szczególności wzór  książeczki zdrowia dziecka, uwzględniając rodzaje podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych, a  także konieczność zapewnienia realizacji prawa dostępu do dokumentacji medycznej, rzetelnego jej  prowadzenia, ochrony danych i informacji dotyczących stanu zdrowia pacjenta oraz jednolitych wzorów  dokumentacji medycznej mającej istotne znaczenie dla szybkiego i skutecznego udzielania świadczeń  zdrowotnych. 

2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem  właściwym do spraw zdrowia oraz po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej, Naczelnej Rady  Pielęgniarek i Położnych, Krajowej Rady Fizjoterapeutów i Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych,  oraz Minister Obrony Narodowej, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia, po  zasięgnięciu opinii Rady Lekarskiej Wojskowej Izby Lekarskiej, każdy w zakresie swojego działania,  określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje i zakres dokumentacji medycznej, sposób jej przetwarzania oraz  wzory określonych rodzajów dokumentacji medycznej, w szczególności wzór książeczki zdrowia dziecka,  uwzględniając konieczność zapewnienia realizacji prawa dostępu do dokumentacji medycznej, rzetelnego  jej prowadzenia, ochrony danych i informacji dotyczących stanu zdrowia pacjenta oraz jednolitych wzorów  dokumentacji medycznej mającej istotne znaczenie dla szybkiego i skutecznego udzielania świadczeń  zdrowotnych. 

Art. 30a. 

1. W przypadku zaprzestania wykonywania działalności leczniczej podmiot udzielający świadczeń  zdrowotnych przekazuje dokumentację medyczną podmiotom, o których mowa w ust. 2 - 4 i 7, w sposób  zapewniający zabezpieczenie przed jej zniszczeniem, uszkodzeniem lub utratą oraz dostępem osób  nieuprawnionych. 

2. Dokumentację medyczną podmiotu zaprzestającego wykonywania działalności leczniczej przejmuje  podmiot, który przejął jego zadania. 

3. W przypadku braku podmiotu, o którym mowa w ust. 2, za przechowywanie i udostępnianie  dokumentacji medycznej po zaprzestaniu udzielania świadczeń zdrowotnych odpowiada: 1) podmiot tworzący albo sprawujący nadzór - w przypadku podmiotu leczniczego niebędącego  przedsiębiorcą w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej  albo instytutu badawczego, o którym mowa w art. 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach  badawczych; 

2) podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych, z którym podmiot zaprzestający wykonywania  działalności leczniczej zawarł umowę o przechowywanie dokumentacji medycznej - w przypadku  podmiotu leczniczego innego niż określony w pkt 1 oraz praktyki zawodowej w rozumieniu art. 5 ustawy z  dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej; 

3) właściwa okręgowa izba lekarska albo okręgowa izba pielęgniarek i położnych albo Krajowa Izba  Fizjoterapeutów - w przypadku śmierci odpowiednio lekarza albo pielęgniarki lub położnej albo  fizjoterapeuty, wykonujących zawód w formie praktyki zawodowej w rozumieniu art. 5 ustawy z dnia 15  kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej. 

4. W przypadkach, o których mowa w art. 108 ust. 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności  leczniczej, organ prowadzący rejestr podmiotów wykonujących działalność leczniczą wzywa podmiot  udzielający świadczeń zdrowotnych podlegający wykreśleniu do wskazania, w wyznaczonym terminie,  nazwy (firmy) i adresu podmiotu, z którym zawarł umowę o przechowywanie dokumentacji medycznej. 5. W razie bezskutecznego upływu terminu, o którym mowa w ust. 4, organ prowadzący rejestr podmiotów  wykonujących działalność leczniczą określa sposób postępowania z dokumentacją medyczną, na koszt  podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych podlegającego wykreśleniu. 

6. Do należności z tytułu kosztów, o których mowa w ust. 5, stosuje się przepisy o postępowaniu  egzekucyjnym w administracji. 

7. W przypadku gdy nie jest możliwe ustalenie podmiotu odpowiedzialnego za przechowywanie  dokumentacji medycznej po zaprzestaniu wykonywania działalności leczniczej, za przechowywanie  dokumentacji medycznej odpowiada wojewoda. 

8. Przepisów ust. 2-7 nie stosuje się do dokumentacji medycznej, o której mowa w ust. 9. 9. Dokumentacja medyczna, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 13a ustawy z dnia 28  kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia, po zaprzestaniu wykonywania działalności 

leczniczej jest przechowywana i udostępniana przez jednostkę podległą ministrowi właściwemu do spraw  zdrowia, właściwą w zakresie systemów informacyjnych ochrony zdrowia, w Systemie Informacji  Medycznej, o którym mowa w art.10 tej ustawy. 

10. Podmioty, o których mowa w ust. 3 i 7, mogą zawrzeć umowę, o której mowa w art. 31 ust. 1 ustawy z  dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, pod warunkiem zapewnienia ochrony danych  osobowych oraz prawa do kontroli zgodności przetwarzania danych osobowych przez podmiot  przyjmujący te dane. 

11. Osoby, które w związku z realizacją umowy zawartej na podstawie ust. 10 uzyskały dostęp do  informacji związanych z pacjentem, są obowiązane do zachowania ich w tajemnicy, także po śmierci  pacjenta. 

12. W przypadku zaprzestania przetwarzania danych osobowych zawartych w dokumentacji medycznej  przez podmiot, któremu powierzono takie przetwarzanie, w szczególności w związku z jego likwidacją, jest  on obowiązany do przekazania danych osobowych zawartych w dokumentacji medycznej podmiotowi, o  którym mowa w ust. 3 i 7, który powierzył przetwarzanie tych danych. 

13. Przepisy art. 13, art. 14, art. 23, art. 24 i art. 26-29 oraz przepisy wydane na podstawie art. 30 stosuje  się odpowiednio do podmiotów, które przechowują i udostępniają dokumentację medyczną po zaprzestaniu  wykonywania działalności leczniczej przez podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych. 

​

Prawo do zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii/orzeczenia lekarza 

​

Art. 31. 

1. Pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy mogą wnieść sprzeciw wobec opinii albo orzeczenia  określonych w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, jeżeli  opinia albo orzeczenie ma wpływ na prawa lub obowiązki pacjenta wynikające z przepisów prawa. 2. Sprzeciw wnosi się do Komisji Lekarskiej działającej przy Rzeczniku Praw Pacjenta, za pośrednictwem  Rzecznika Praw Pacjenta, w terminie 30 dni od dnia wydania opinii albo orzeczenia przez lekarza  orzekającego o stanie zdrowia pacjenta. 

3. Sprzeciw wymaga uzasadnienia, w tym wskazania przepisu prawa, z którego wynikają prawa lub  obowiązki, o których mowa w ust. 1. 

4. W przypadku niespełnienia wymagań określonych w ust. 3 sprzeciw jest zwracany osobie, która go  wniosła. 

5. Komisja Lekarska na podstawie dokumentacji medycznej oraz, w miarę potrzeby, po przeprowadzeniu  badania pacjenta, wydaje orzeczenie niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia wniesienia  sprzeciwu. 

6. Komisja Lekarska wydaje orzeczenie bezwzględną większością głosów w obecności pełnego składu tej  komisji. 

7. Od rozstrzygnięcia Komisji Lekarskiej nie przysługuje odwołanie. 

8. Do postępowania przed Komisją Lekarską nie stosuje się przepisów Kodeksu postępowania  administracyjnego. 

9. Przepisów ust. 1-8 nie stosuje się w przypadku postępowania odwoławczego w odniesieniu do opinii i  orzeczeń, uregulowanego w odrębnych przepisach. 

​

Art. 32. 

1. W skład Komisji Lekarskiej wchodzi trzech lekarzy powołanych przez Rzecznika Praw Pacjenta z listy,  o której mowa w ust. 2, w tym dwóch tej samej specjalności, co lekarz, który wydał opinię albo orzeczenie,  o których mowa w art. 31 ust. 1. 

2. Konsultanci krajowi, w porozumieniu z właściwymi konsultantami wojewódzkimi, opracowują raz w  roku w terminie do dnia 30 marca, listę lekarzy w danej dziedzinie medycyny, którzy mogą być członkami  Komisji Lekarskiej. Lista zawiera imiona i nazwiska lekarzy, ich numery telefonów i adresy  korespondencyjne oraz adresy poczty elektronicznej, jeżeli je posiadają. 

2a. Wpisanie lekarza na listę, o której mowa w ust. 2, wymaga uzyskania jego uprzedniej pisemnej zgody. 2b. Lekarz może odmówić udziału w Komisji Lekarskiej z ważnych powodów. Uporczywe uchylanie się  od udziału w Komisji Lekarskiej albo od wydania opinii, o której mowa w art. 67i ust. 7, powoduje  skreślenie z listy, o której mowa w ust. 2. 

3. Z tytułu uczestnictwa w Komisji Lekarskiej lekarzowi przysługuje wynagrodzenie, które ustala Rzecznik  Praw Pacjenta. 

3a. Członkom Komisji Lekarskiej przysługuje zwolnienie od pracy w dniu jej posiedzenia, bez zachowania  prawa do wynagrodzenia.

4. Koszty działania Komisji Lekarskiej są finansowane z budżetu państwa, z części będącej w dyspozycji  Rzecznika Praw Pacjenta. 

5. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej, określi, w  drodze rozporządzenia, sposób działania Komisji Lekarskiej uwzględniając efektywność realizacji praw  pacjenta. 

​

Prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego 

​

Art. 33. 

1. Pacjent podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe  świadczenia zdrowotne w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej ma prawo do kontaktu  osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z innymi osobami. 

2. Pacjent ma prawo do odmowy kontaktu z osobami wymienionymi w ust. 1. 

​

Art. 34. 

1. Pacjent ma prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej. 

2. Przez dodatkową opiekę pielęgnacyjną, o której mowa w ust. 1, rozumie się opiekę, która nie polega na  udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w tym także opiekę sprawowaną nad pacjentką w warunkach ciąży,  porodu i połogu. 

​

Art. 35. 

1. Pacjent ponosi koszty realizacji praw, o których mowa w art. 33 ust. 1 i art. 34 ust. 1, jeżeli realizacja  tych praw skutkuje kosztami poniesionymi przez podmiot leczniczy wykonujący działalność leczniczą w  rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne w rozumieniu przepisów o działalności  leczniczej. 

2. Wysokość opłaty rekompensującej koszty, o których mowa w ust. 1, ustala kierownik podmiotu,  uwzględniając rzeczywiste koszty realizacji praw, o których mowa w art. 33 ust. 1 i art. 34 ust. 1. 3. Informacja o wysokości opłaty, o której mowa w ust. 2, oraz sposobie jej ustalenia jest jawna i  udostępniana w lokalu przedsiębiorstwa podmiotu, o którym mowa w ust. 1 

​​

Prawo do opieki duszpasterskiej 

​

Art. 36. 

Pacjent przebywający w podmiocie leczniczym wykonującym działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i  całodobowe świadczenia zdrowotne w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej ma prawo do opieki  duszpasterskiej. 

​

Art. 37. 

W sytuacji pogorszenia się stanu zdrowia lub zagrożenia życia podmiot, o którym mowa w art. 33 ust. 1,  jest obowiązany umożliwić pacjentowi kontakt z duchownym jego wyznania. 

​

Art. 38. 

Podmiot leczniczy ponosi koszty realizacji praw pacjenta, o których mowa w art. 36 i 37, chyba że przepisy  odrębne stanowią inaczej.

​

Prawo do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie 

​

Art. 39. 

Pacjent przebywający w podmiocie leczniczym wykonującym działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i  całodobowe świadczenia zdrowotne w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej ma prawo do  przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie. Koszty realizacji tego prawa ponosi ten podmiot,  chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. 

​

Art. 40. 

Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia: 

1) zakres spisu przedmiotów oddawanych do depozytu, 

2) sposób zabezpieczenia przedmiotów oddanych do depozytu, 

3) sposób i warunki prowadzenia i przechowywania księgi depozytów - uwzględniając zapewnienie  właściwej realizacji prawa pacjenta, o którym mowa w art. 39. ​​​​